رژیم غذایی مناسب برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه چیست؟
افراد برای جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه یا کاهش خطر عود مجدد آن باید نوشیدن مقدار زیادی آب، محدود کردن مصرف نمک و پروتئین حیوانی و غذاهای حاوی مقادیر زیاد اگزالات و در نهایت دریافت کلسیم کافی را در دستور کار خود قرار دهند.
در حقیقت، از آنجا که سنگ کلیه به دلیل ایجاد چندین ماده معدنی مختلف در بدن تشکیل می شوند، هیچ برنامه غذایی واحدی برای جلوگیری از تشکیل انواع سنگ کلیه وجود ندارد. با این حال، بسیاری از متخصصان رژیم غذایی و پزشکان متخصص در بیماری های کلیوی یا نفرولوژیست ها، برای متوقف کردن فشار خون بالا برای مبتلایان به سنگ کلیه رژیم های غذایی مانند DASH را توصیه می کنند.
این رژیم غذایی توانایی کاهش خطر تشکیل سنگ کلیه، بهبود سایر عناصر سلامت کلی مانند فشار خون پایین و کاهش خطر ابتلا به بیماری های قلبی، سکته مغزی و سرطان را دارا است.
افراد در رژیم غذایی DASH به مصرف سبزیجات، میوه ها، غلات سبوس دار و لبنیات کم چرب تشویق می شوند. همچنین میزان مصرف نمک، شکر و گوشت قرمز را محدود می کند.
تغییرات رژیم غذایی به طور عمده بر افراد در معرض انواع سنگ کلیه زیر تأثیر می گذارد:
سنگ های اگزالات کلسیم
سنگ های فسفات کلسیم
سنگ های اسید اوریک
سنگ های سیستین
افراد دارای سابقه ابتلا به سنگ کلیه یا دارای آن باید با پزشک یا ارائه دهنده مراقبت های بهداشتی خود درباره نوع سنگ کلیه صحبت کنند تا از گزینه های موثر رژیم غذایی برخوردار شوند.
مواد غذایی و نوشیدنی های مناسب جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه
در صورتی که می خواهید از تشکیل سنگ کلیه جلوگیری کنید، هر آنچه که می خورید و می نوشید به همان اندازه آنچه که نباید بخورید و بنوشید بسیار حائز اهمیت است. در اینجا چند قانون مهم برای در ذهن نگه داشتن وجود دارد.
هیدراته بمانید
مایعات به ویژه آب، به رقیق کردن مواد شیمیایی تشکیل دهنده سنگ کلیه کمک می کند. بنابراین سعی کنید روزانه حداقل 12 لیوان آب بنوشید.
مصرف مرکبات خود را افزایش دهید
میوه ها از خانواده مرکبات و آب آنها به دلیل حاوی بودن سیترات طبیعی در کاهش و جلوگیری از تشکیل سنگ ها کمک می کنند. منابع خوب مرکبات شامل لیمو، پرتقال و گریپ فروت می شوند.
کلسیم (ویتامین D) زیاد مصرف کنید
در صورت پایین بودن میزان کلسیم شما، سطح اگزالات می تواند افزایش یابد. کلسیم دریافتی از مواد غذایی بهتر از کلسیم موجود در مکمل ها است، زیرا این عوامل با تشکیل سنگ کلیه در ارتباط هستند. منابع خوب کلسیم شامل شیر، ماست، پنیر و انواع دیگر لبنیات می شود. منابع گیاهی کلسیم شامل حبوبات، توفو کلسیم، سبزیجات سبز تیره، آجیل، مغزها و شیره سیاه است. اگر طعم شیر گاو را دوست ندارید، یا اگر با شما سازگار نیست، شیر بدون لاکتوز، شیر غنی شده با سویا یا شیر بز را امتحان کنید. همچنین اطمینان حاصل کنید که هر روز غذاهای مملو از ویتامین D را در رژیم غذایی خود می گنجانید. ویتامین D به بدن در جذب کلسیم بیشتر کمک می کند. امروزه بسیاری از غذاها با ویتامین D غنی شده اند. همچنین این ویتامین در ماهی های چرب مانند ماهی سالمون، زرده تخم مرغ و پنیر یافت می شود.مواد غذایی و نوشیدنی های مضر برای سنگ کلیه
مصرف نمک را محدود کنید
سطح بالای سدیم در بدن، می تواند سبب افزایش سطح کلسیم در ادرار شود. از افزودن نمک به مواد غذایی اجتناب کنید و برچسب های روی غذاهای فرآوری شده را به منظور دریافت میزان سدیم آنها بررسی کنید. فست فود نیز به اندازه مصرف مرتب غذاهای رستوران سرشار از سدیم است. در صورت امکان در هنگام سفارش غذا از بیرون از آنها بخواهید که هیچ نمکی را به آنچه سفارش می دهید اضافه نکنند. همچنین، به محتویات نوشیدنی های خود توجه کنید. برخی از آب میوه های گیاهی نیز از سطح بالای سدیم برخودار هستند.
مصرف پروتئین حیوانی را کاهش دهید
بسیاری از منابع پروتئین مانند گوشت قرمز، مرغ، ماکیان، ماهی و تخم مرغ میزان اسید اوریک شما را افزایش می دهند. خوردن مقادیر زیادی از پروتئین همچنین باعث کاهش ماده شیمیایی سیترات در ادرار می شود. کار سیترات جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه است. سایر گزینه های پروتئین حیوانی شامل quinoa ، توفا (لعاب لوبیا)، هوموس، دانه چیا و ماست یونانی می باشد. از آنجا که پروتئین برای سلامت کلی بدن حائز اهمیت است، درباره میزان مصرف روزانه آن با پزشک خود مشورت کنید.
رژیم غذایی حاوی مقادیر زیاد مواد گیاهی ایده آل است
مواد غذایی حاوی اگزالات را به طور هوشمندانه مصرف کنید. غذاهای سرشار از این ماده شیمیایی ممکن است خطر تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهند. اگر شما پیشتر نیز سنگ کلیه داشته اید، بهتر است اگزالات را از رژیم غذایی خود به طور کامل حذف کنید یا مصرف آن را کاهش دهید. در صورتی که سعی در جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه دارید، با پزشک خود درباره میزان محدودیت مصرف این غذاها مشورت کنید. اگر غذاهای حاوی اگزالات را مصرف می کنید، حتماً باید یک منبع کلسیم را همراه با آن بخورید یا بنوشید. این امر در اتصال اگزالات به کلسیم در هنگام هضم و پیش از آنکه به کلیه های شما برسد، کمک می کند. غذاهای سرشار از اگزالات شامل موارد زیر می شوند:
شکلات
چغندر
آجیل
چای
ریواس
اسفناج
چارد
سیب زمینی های شیرین
از نوشیدن نوشابه ها اجتناب کنید
از نوشیدنی های کولا دوری کنید. سطح فسفات نوشابه ها بالا است. فسفات نوع دیگری از مواد شیمیایی است که می تواند باعث ایجاد سنگ کلیه شود.
میزان مصرف قند و شکر مصنوعی را محدود کنید
قندهای مصنوعی، شکر و شربت هایی هستند که به غذاها و نوشیدنی های فرآوری شده اضافه می شوند. ساکارز و فروکتوز می توانند خطر تشکیل سنگ کلیه را افزایش دهند. به مقدار قند موجود در غذاهای فرآوری شده مانند کیک، نوشیدنی های شیرین و آب میوه ها توجه داشته کنید. سایر نام های قند مصنوعی که شایع است شامل شربت ذرت، فروکتوز تبلور یافته، شهد، نکتار آگاو، شکر قهوه ای و نیشکر می شود.
سابقه ابتلا به سنگ کلیه خطر ابتلا مجدد به آن را در افراد افزایش می دهد، مگر اینکه شما به صورت جدی از بروز آنها جلوگیری کنید. جلوگیری از تشکیل سنگ کلیه به معنی مصرف داروهای تجویزی و مراقبت از آنچه می خورید و می نوشید است.
در صورتی که در حال حاضر سنگ کلیه دارید، پزشک آزمایشاتی را برای تشخیص نوع سنگ شما انجام می دهد. سپس پزشک یک رژیم غذایی خاصی مانند رژیم غذایی DASH را برای شما تجویز می کنند. نکاتی که به شما در جلوگیری از سنگ کلیه کمک می کنند عبارتند از:
حداقل روزانه دوازده لیوان آب بنوشید
آب مرکبات مانند آب پرتقال بنوشید
در هر وعده غذایی، حداقل سه بار در روز، یک غذای سرشار از کلسیم بخورید
مصرف پروتئین حیوانی را محدود کنید
از نمک، شکر و محصولات حاوی شربت ذرت فروکتوز کمتر استفاده کنید
از خوردن مواد غذایی و نوشیدنی های حاوی اگزالات و فسفات بالا پرهیز کنید
از خوردن یا نوشیدن هر چیزی که باعث کم آبی شما شود، مانند الکل خودداری کنید.
آدرس مطب : شهرک غرب بلوار فرحزادی تقاطع دریا خ نورانی پلاک 19 طبقه سوم
تلفن : 22366770 - 021
